تاثیر استرس بر جنین می تواند خیلی بیشتر از چیزی باشد که تصورش را می کنید. کلا استرس در دوران بارداری که قبلا در ویکی روان درباره آن صحبت کردیم، ممکن است روی جنین تا 17 هفته بعد از لقاح تاثیر داشته باشد و براساس تحقیقات جدید روانشناسی، اثرات مضری روی مغز و رشد او دارد. این اولین مطالعه ای درباره تاثیر استرس مادر بر جنین است که نشان می دهد نوزادان متولد نشده در مراحل اولیه بارداری در معرض هورمون های استرس مادر خود قرار می گیرند.
لینک مقاله : تاثیر استرس بر جنین
موضوعاتی که در این مطلب به آنها اشاره خواهد شد:
- تاثیر استرس مادر بر جنین چیست؟
- تاثیر استرس کوتاه مدت بر جنین
- تاثیر استرس بلند مدت بر جنین
- تاثیر استرس بر جنین بعد از تولد
همانطور که در بالا اشاره شد قبلا در مورد استرس در دوران بارداری و راه های کاهش استرس در طی بارداری در ویکی روان صحبت کرده ایم.
اما موضوع این مطلب به تاثیر استرس مادر بر جنین مربوط می شود.
تاثیر استرس بر جنین چیست؟
این یافته‌ها، که در ژورنال Endocrinology Clinical منتشر شده‌اند، پس از تحقیقات جداگانه بر روی حیوانات نشان داده شد که استرس زیاد در دوران بارداری مادر می تواند بر عملکرد مغز و رفتار فرزندان تأثیر بگذارد.
همچنین شواهد دیگر حاکی از آن است که در انسان‌ها، انواع استرس مادران می‌تواند بر کودک در حال رشد، از جمله کاهش IQ (ضریب هوشی) تاثیر بگذارد.
توسط گروهی از محققان دانشگاه زوریخ به اثبات رسیده که اگر مادر در دوران بارداری، مدت زمان طولانی در معرض استرس باشد، غلظت هورمون های استرس در مایعات آمنیوتیک افزایش می یابد.
به نظر نمی‌رسد که استرس کوتاه مدت اثر نامطلوبی بر رشد جنین داشته باشد
با این حال، این اتفاق می‌افتد و پیامدهای آن برای کودک متولد نشده، هم قبل و هم پس از تولد، هنوز به طور کامل درک نشده اند و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
محققان نمی‌خواهند که “زنان باردار را نگران کنند“، اما با توجه به “سبک زندگی سالم و متعادل” برای اجتناب از استرس عمومی تاکید کردند.
پیشنهاد میکنیم مقاله تاثیر استرس بر بدن انسان را در سایت ویکی روان مطالعه کنید.
میزان هورمون استرس، بر رشد جنین تاثیر می گذارد
هنگام استرس، بدن هورمون هایی را تولید می کند تا استرس بالاتر را تحمل کند، از جمله هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپین (CRH) که منجر به افزایش هورمون استرس کورتیزول می‌شود.
این مکانیزم در دوران بارداری ادامه دارد و جفت که جنین را با مواد مغذی تأمین می کند، می تواند هورمون استرس کورتیکوتروپین را پخش کند.
در نتیجه مقدار کمی از این هورمون وارد مایع آمنیوتیک و متابولیسم جنین می‌شود.
مطالعات حیوانی نشان داده است که این هورمون می تواند رشد جنین را سریعتر کند، رشد شرایط نامطلوب در زن باعث افزایش هورمون رشد می‌شود و در نتیجه شانس تولد زودرس بیشتر می شود.
با این حال، تحت شرایط خاص، این افزایش می تواند عواقب منفی داشته باشد:
سرعت زیاد رشد ممکن است باعث رشد ناقص اندام ها شود
استرس کوتاه مدت تاثیری بر جنین ندارد
چگونه استرس روانی مادر هورمون های استرس را در جفت تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
تیم تحقیقاتی 34 زن باردار سالم را آزمایش کرد که در آمنیوسنتز و تشخیص پیش از تولد شرکت کرده بودند.
چنین آزمایشی باعث ایجاد استرس برای مادر باردار می‌شود چون بدن او، در کوتاه مدت کورتیزول ترشح کرده است.
اگر زنی در حین بارداری نشانه های استرس را در خود مشاهده می کند باید حتما به یک مشاور روانشناسی مراجعه نماید.
استرس طولانی مدت را می توان در مایع آمنیوتیک اندازه گیری کرد
نتایج مربوط به تاثیر استرس بر جنین در استرس طولانی مدت کاملا متفاوت است.
با استفاده از انواع پرسشنامه برای تشخیص این مشکل مزمن، مشخص شد که اگر مادر برای مدت طولانی استرس داشته باشد، سطح کورتیکوتروپین در مایع آمنیوتیک افزایش می یابد.
با افزایش ترشح این هورمون تاثیر استرس بر جنین خود را نمایان می کند.
تاثیر استرس مادر بر جنین بعد از تولد چیست؟
متاسفانه، در برخی موارد، اثرات استرس قبل از تولد بعد از چند سال بروز پیدا می کنند.
یک تحقیق مطالعاتی در سال 2012 نشان داد که یک تاثیر استرس بر جنین این است که:
کودکان احتمالا بعد از استرس دوران بارداری دچار اختلال کم توجهی بیش فعالی (ADHD) می شوند
یک مطالعه دیگر در سال 2019 نشان دهنده ارتباط احتمالی در بروز افسردگی در نوجوانی است.
البته، به محض تولد کودک شما ممکن است متوجه شوید که مجموعه ای از استرس های جدید بوجود می آیند.
استرس و مشکلات خواب کودک
بر طبق تحقیقات منتشر شده در مجله “Early Human Development” زنانی که در دوران بارداری دچار انواع گوناگون اضطراب یا انواع افسردگی می شوند، تقریبا 40 درصد بیشتر از زنان دیگر، نوزادشان دچار مشکلات خواب می شوند.
ارتباط احتمالی اینست که زمانی که استرس بیشتری احساس می‌کنید، میزان ترشح هورمون استرس کورتیزول، در بدن بیشتر می شود.
اگر برای مراقبت از شیرخوار خود استرس دارید، سعی کنید در صورت امکان بیشتر بخوابید و غذاهای سالم مصرف کنید.
از همسر خود بخواهید مراقب کودک باشد تا بتوانید کاری را برای خود انجام دهید مانند پیاده روی یا صحبت با یک دوست.
اصلا اشکالی ندارد که به خیلی از مهمان ها و مهمان ها نه بگویید یا نوزاد خود را نسبت به آشپزخانه تمیز در اولویت قرار دهید.
همچنین می توانید با مطالعه و آشنایی با راه های پیشگیری از استرس و نگرانی همیشه یک قدم جلوتر باشید.
لینک مقاله : تاثیر استرس بر جنین